Phục hồi chức năng bệnh Parkinson

I. Nguyên tắc điều trị:

Người bệnh Parkinson bị khiếm khuyết vận động về nhiều mặt: cứng cơ, run và mất cử động tự động. Người bệnh cử động vụng về và chậm chạp, dáng đi thì lật bật.

Mục đích của Vật lý trị liệu là làm giảm tính co cứng và tập luyện các cử động nhịp nhàng và điều hợp để duy trì sự hoạt động thể chất, từ đó tạo ảnh hưởng tốt đối với tâm lý của người bệnh.

Những phương thức vật lý trị liệu thường dùng có rất nhiều và cần được kết hợp với nhau mới đem lại kết quả .

• Nhiệt trị liệu dưới dạng nhiệt bức xạ hay nhiệt dẫn truyền có tác dụng giảm tính cứng cơ.
• Các cử động thụ động, nhịp nhàng và đầy đủ tầm độ ở tất cả các khớp của cơ thể và sự nâng đỡ toàn thân bằng kỹ thuật treo là những phương pháp có hiệu quả để tạo thư giãn toàn thân.
• Tập cử động chủ động có trợ giúp, tự do hay đề kháng theo điệu nhạc hay nhịp đếm để cố gắng tạo tính tự động cho cử động tự ý.
• Tập luyện tư thế tốt.
• Tập luyện dáng đi với bước dài và tay đong đưa.
• Tập cử động khéo léo của bàn tay bằng hoạt động trị liệu.

II.Chương trình vận động trị liệu:

1. Tập trong tư thế ngồi trên ghế:

- Chống hai tay trên ghế nhấc người lên khỏi mặt ghế, hạ người xuống ngồi lại như cũ ( 3 – 4 lần ).

- Dùng bàn tay đập mặt trống nhịp nhàng ( cổ bàn tay dịu dàng ).

- Văn xoay thân mình ( xoay phải, xoay trái) nhờ động tác ở hai tay.

- Một tay đưa lên ( mắt luôn nhìn theo tay) từ từ chéo qua mặt để đặt đầu các ngón tay lên sau vai bên kia (tay còn lại để nghỉ). Đổi tay, lặp lại như trên ( 3 – 4 lần).

Người bệnh đưa hai tay về phía trước, hai bàn tay áp sát hai bàn tay của KTV, KTV chuyển áp lực qua từng tay, đồng thời làm động tác gập duỗi khuỷu.

 2. Tập trong tư thế bò:

- Bò tới, bò lui.

- Đưa từng tay, từng chân lên.

- Đưa cùng một lúc một tay và một chân đối diện.

- Đưa hai tay cùng lúc.

3. Tập trong tư thế quỳ:

- Làm các động tác tập thăng bằng: Đưa hai tay dang ngang, ra trước, lên đầu. Cần làm nhịp nhàng.

 4. Tập trong tư thế đứng:

- Một tay cần hai trụ báng nhựa nặng hay bằng cao su hoặc hai quả bóng quần vợt, luân phiên tung lên và hứng từng quả một ( người bệnh thường rất khó thực hiện động tác này)

- Nhồi bóng.

- Thảy chụp bóng.

- Hai tay cầm một gậy làm động tác duỗi và xoay thân sang phải, sang trái.

- Đi hai tay đong đưa mạnh, gối gập cao, nhịp nhàng, do KTV đi sau điều khiển.

- Chạy tại chỗ.

 5. Tập cử động khéo léo của bàn tay bằng hoạt động trị liệu:

- Dệt ( khung dệt tay).

- In trên vải hay giấy.

- Nhồi và nặn hình đồ vật bằng các chất dẻo.

- Găn, xếp hình.

Chú ý:

• Nếu có thể nên tổ chức cho người bệnh tập theo nhóm.
• Trong mỗi buổi tập cần có thời gian nghỉ và cho người bệnh hít thở sâu.
• Người bệnh làm cử động chủ động theo nhịp đếm của KTV, nếu có thể tập theo nhạc càng tốt.

 KHOA PHCN