BSCKII. Lê Tự Định - 

Hội chứng Sheehan (SS = Sheehan syndrome) xảy ra do hoại tử tuyến yên do thiếu máu cục bộ ở các bệnh nhân xuất huyết nặng sau sinh. Co thắt mạch, huyết khối và chèn ép động mạch tuyến yên được cho là những nguyên nhân có thể gây ra hội chứng này. Sự gia tăng hay thu nhỏ kích thước tuyến yên, tình trạng đông máu nội mạch lan tỏa và tiến trình tự miễn được cho có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của SS. SS được đặc trưng bởi các mức độ khác nhau của rối loạn chức năng tuyến yên trước. Suy chức năng tuyến yên ở một mức độ nào đó xảy ra ở gần 1/3 số bệnh nhân bị xuất huyết nặng sau sinh. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của suy tuyến yên ở các nước kém phát triển hoặc đang phát triển. Một nghiên cứu dịch tễ học gần đây tại Ấn Độ ước tính tỷ lệ hiện mắc hộ chứng này ở phụ nữ trên 20 tuổi là khoảng 3%, gần hai phần ba trong số họ đã sinh con tại nhà. Tuy nhiên, nó là một nguyên nhân hiếm gặp của suy tuyến yên ở các nước phát triển. Trong một nghiên cứu trên 1034 người trưởng thành bị suy tuyến yên, SS là nguyên nhân phổ biến thứ sáu gây thiếu hụt hormone tăng trưởng GH, chịu trách nhiệm cho 3,1% trường hợp. Trong một phân tích toàn quốc hồi cứu ở Iceland, tỷ lệ mắc SS năm 2009 được ước tính là 5,1 trên 100.000 phụ nữ.

BS Đinh Xuân Hàn - 

1.Định nghĩa

Nang tuyến phổi bẩm sinh (CPAM) là một trong những dị tật dạng nang bẩm sinh hiếm gặp của phổi được Ch’In và Tang mô tả đầu tiên năm 1949. Tỷ lệ mắc đối với các bệnh lý CPAM là 1/8300-1/35000 các thai nhi. Biểu hiện lâm sàng của CPAM không điển hình, các biến chứng của CPAM nhiều bao gồm nhiễm trùng, tràn khí màng phổi và nguy cơ chuyển dạng ác tính. CPAM là dạng tổn thương phổi thai nhi hay gặp nhất. Bệnh này khởi phát trước khi em bé được sinh ra, và có thể có kích thước thay đổi và có dạng đặc hoặc chứa dịch. Một nang lớn được gọi là tổn thương macrocystic(≥ 5mm), và một nang nhỏ hoặc dạng đặc được gọi là microcystic (<5mm).

2. Dấu hiệu và chẩn đoán:

CPAM điển hình thường được phát hiện trên siêu âm thường quy trước sinh. Bác sĩ siêu âm thường nhận ra một vùng sáng trong phổi của thai nhi chỉ dấu cho một nang hoặc khối. CPAM thường tăng kích thước cho đến tuần 26 – 28, sau đó kích thước của các khối CPAM giữ nguyên hoặc giảm.

Bs CK1 Huỳnh Minh Thảo -  

I. Tổng quan:

Liệu pháp truyền dịch là một thực hành lâm sàng phát triển nhanh chóng nhưng không chính xác dựa trên các giả định rộng rãi, phép ngoại suy từ loài này sang loài khác, bằng chứng thực nghiệm lỗi thời và sở thích cá nhân. Mặc dù được công nhận rộng rãi là liệu pháp chính trong y học cho người và thú y, nhưng liệu pháp truyền dịch không phải lúc nào cũng lành tính và có thể gây ra tác hại đáng kể do quá tải dịch, làm tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong của bệnh nhân. Cũng như các dược chất khác, chất lỏng khi đưa vào cơ thể có tác dụng sinh lý nên được coi là “thuốc”.

Xem tiếp tại đây

Bs Tạ Thanh Uyên - 

Thay đổi sinh lý của tuyến giáp trong thời kỳ mang thai

Hormone tuyến giáp rất cần thiết trong thai kỳ cho cả sự phát triển bình thường của trẻ và sức khỏe của mẹ. Do đó, các rối loạn chức năng tuyến giáp trong thai kỳ cần được chẩn đoán và điều trị sớm giúp tránh được những tác hại không mong muốn cho cả mẹ và con. Khi mang thai, thể tích tuyến giáp tăng tới 10% ở những vùng có đủ iod và lên đến 40% ở những vùng thiếu iod. Sự thay đổi này liên quan đến sự gia tăng tổng hợp hormone tuyến giáp khoảng 50%, nguyên nhân do nhiều yếu tố như thai hoàn toàn phụ thuộc vào hormone tuyến giáp của mẹ trong 3 tháng đầu thai kỳ, thai tiết ra men deiodinase loại 3 làm tăng thoái giáng hormone giáp, tăng độ lọc cầu thận làm tăng thải iod qua thận, sự gia tăng đáng kể nồng độ hCG trong thai kỳ làm tăng tổng hợp hormone tuyến giáp do hCG có cấu trúc gần giống với TSH, tăng nồng độ thyroxine binding globulin (TBG) (Hình 1).

Hình 1. Những thay đổi chức năng tuyến giáp của mẹ trong thời kỳ mang thai (Korevaar và cs, 2017)

Xem tiếp tại đây

BS. Phan Tuấn Kiệt – 

Tỷ lệ ước tính của các tổn thương phần phụ được tìm thấy trên siêu âm là khoảng 15% trong dân số nói chung. Siêu âm có độ nhạy và đặc hiệu cao để loại trừ khối u phần phụ ác tính, và khi các đặc điểm lành tính kinh điển thấy được, nguy cơ ác tính gần bằng 0%. Tuy nhiên, khi không có các đặc điểm hình ảnh siêu âm kinh điển của nang đơn thuần hoặc nang xuất huyết, u bì hoặc nang lạc nội mạc, khả năng ác tính vẫn có. Khi một tổn thương có các đặc điểm hình ảnh không xác định ở siêu âm, giá trị tiên đoán dương tính (PPV) của ung thư có thể nằm trong khoảng từ 7% đến 50% và khi một tổn thương có các đặc điểm đáng lo ngại về bệnh ác tính, PPV cho ung thư nằm trong khoảng từ 29% đến hơn 50 %.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) cung cấp chẩn đoán cụ thể hơn đối với các tổn thương không xác định được bằng siêu âm, làm giảm mức độ nghi ngờ và do đó giảm số ca phẫu thuật được thực hiện đối với các chẩn đoán lành tính ở phụ nữ không có triệu chứng. Ngoài việc loại trừ bệnh ác tính, độ phân giải mô mềm cao và khả năng mô tả thành phần nang khác nhau cho phép đánh giá chính xác hơn loại tổn thương. Hơn nữa, khả năng đa mặt phẳng của MRI cho phép đánh giá toàn bộ tổn thương, bất kể kích thước hoặc vị trí tổn thương. Điều này đặc biệt quan trọng trong trường hợp các tổn thương có nhú nhỏ hoặc các nốt mô mềm và các tổn thương phần phụ lớn, cả hai đều có thể được đánh giá không đầy đủ bằng siêu âm. MRI cũng rất quan trọng trong việc đánh giá một tổn thương có nguồn gốc từ buồng trứng hay không. Theo một nghiên cứu gần đây, trong các tổn thương được gọi là tổn thương buồng trứng trên siêu âm được gởi đi chụp MRI, 10% có nguồn gốc từ các cơ quan khác và được phân loại lại bằng MRI với độ chính xác 97%.

Gần đây, Trường Điện quang Hoa Kỳ (ACR) đã công bố một hệ thống phân tầng nguy cơ và thuật ngữ cho các tổn thương phần phụ. ACR O-RADS MRI bao gồm các thuật ngữ và định nghĩa được tiêu chuẩn hóa để đánh giá và báo cáo các tổn thương phần phụ, hệ thống phân tầng rủi ro O-RADS MRI cũng giúp đưa ra xác suất ác tính của các khối u.